[ Pobierz całość w formacie PDF ]
jakaś wojna. Rozumie bowiem doskonale, że zagrożenie z zewnątrz nie tylko umacnia jego
władzę, lecz nawet czyni ją niezbędną.
81
Wiosną roku 398 zgromadzenie ludowe na wniosek Dionizjosa uchwaliło wszczęcie działań
wojennych przeciw Kartaginie, o ile nie odda ona dobrowolnie miast greckich, które ostatnio
zdobyła. Wszędzie na Sycylii powitano tę uchwałę jako wyzwanie do ostatecznej rozprawy. W
wielu miastach doszło do krwawych pogromów osiadłych tam kupców kartagińskich.
Zaraza, która przez tyle lat szalała w północnej Afryce, nie pozwoliła Kartagińczykom na
przygotowanie się w porę. Zanim zgromadzili swe wojska najemne, Dionizjos był już panem
prawie całej Sycylii. Opór stawiało tylko kilka miast na zachodzie wyspy, gdzie mieszkali
sami Kartagińczycy lub autochtoni. Jednakże już w roku następnym sytuacja zmieniła się
radykalnie. Kartagińczycy przeszli do ofensywy. Ich wojska szły wzdłuż północnych wybrze-
ży, zdobywając lub poddając sobie wszystkie tamtejsze miasta; padła nawet Messana. Do
decydującej bitwy morskiej doszło pod Kataną, u wybrzeży wschodnich. Przewaga w liczbie
okrętów dała zwycięstwo Kartagińczykom. Dionizjos musiał wycofać się do Syrakuz, a wróg
przystąpił do oblężenia miasta od strony lądu i od morza.
Syrakuzom groziła klęska; miałoby to niezmiernie doniosłe skutki dla wszystkich Greków na
Sycylii, a więc i dla całego Zachodu. Na szczęście wiele państewek greckich w porę to zrozu-
miało i przysłało znaczną pomoc, w ludziach i w okrętach; zasłużyły się zwłaszcza miasta Italii,
a także Lacedemon i Korynt. W lecie roku 396 rozgromiono część floty kartagińskiej. Armia
lądowa nieprzyjaciela, obozująca w pobliżu mokradeł, znowu stała się ofiarą epidemii. Dioni-
zjos poprowadził wypad za mury. Zdobyto część kartagińskich obwarowań oraz zdołano pod-
palić okręty, stojące u samych wybrzeży. Czwartej nocy po tej porażce wódz kartagiński uszedł
z wielkiego portu na czele czterdziestu okrętów. Jednakże na ich pokładach znajdowali się tylko
rodowici Kartagińczycy; natomiast żołnierze najemni musieli się poddać zwycięzcy.
Tak więc Dionizjos ponownie stal się panem niemal całej wyspy.
%7Å‚ONY DIONIZJOSA
Jak już wspomniałem, wnet po objęciu władzy przez stratega-samodzierżcę jezdzcy usiło-
wali dokonać zamachu stanu; wyciągnęli wtedy z domu żonę Dionizjosa, zbili ją i zgwałcili;
wkrótce potem młoda kobieta zmarła, kto wie czy z nie własnej ręki. Przez kilka lat Dionizjos
żył samotnie. Ale kiedy wstąpił w nowe związki małżeńskie, poślubił dwie kobiety równo-
cześnie.
Jedna z nich, imieniem Doris, pochodziła z miasta Lokroj w południowej Italii; natomiast
druga, Arystomacha, była Syrakuzanką, córką jednego z najbliższych przyjaciół Dionizjosa,
Hipparinosa. Dziewczęta, zwłaszcza Doris, tyran wybrał głównie z powodów politycznych;
ogromnie mu zależało na dobrych stosunkach z miastami greckimi w Italii, a rodzina Doris
należała tam do najwpływowszych.
Władca Syrakuz wysłał po swoją narzeczoną do Lokroj okręt zdobiony złotem i srebrem;
Arystomachę zaś przywiózł z miasta na zamek rydwan zaprzężony w czwórkę białych ruma-
ków. Oba śluby odbyły się w tym samym dniu; dla żołnierzy i znamienitych obywateli wyda-
no wspaniałe uczty. Jak notują współcześni, nikomu nie udało się ustalić, którą z żon tyran
najpierw zaprosił do łoża. Pózniej, jak zauważono, przyjął się taki obyczaj, że przy stole obie
jadły ze swym mężem, w nocy zaś szły do sypialni na zmianę. To wszystko było sprzeczne z
powszechnymi wśród Greków zasadami i prawami, które zawsze uznawały tylko jednożeń-
stwo; tyran wszakże stał ponad tymi normami.
Syrakuzanie oczywiście sprzyjali swej rodaczce. Tymczasem właśnie Doris dała mężowi
syna; otrzymał on imię ojca, Dionizjos. Arystomacha, choć darzona szczególnym uczuciem,
przez wiele lat nie mogła zajść w ciążę. Zrodziło się podejrzenie, że przyczyną są czary lub
trucizna; o zbrodnię tę Dionizjos obwinił matkę Doris i kazał ją zabić. A pózniej Arystomacha
urodziła dwóch synów i córki.
82
Gdy zmarł ojciec Arystomachy, Hipparinos, Dionizjos wspaniałomyślnie otoczył opieką
jej liczne rodzeństwo. Wtedy to zamieszkał na zamku i wszedł do otoczenia władcy młody
[ Pobierz całość w formacie PDF ]